Tarihi Havagazı Fabrikası: Tarihçesi, Nasıl Gidilir?

Tarihi Havagazı Fabrikası
Tarihi Havagazı Fabrikası

İzmir’in önemli ve sosyal açıdan en faal mekânlarından biridir. İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin 2007 yılındaki restorasyonu ile birlikte fabrika ‘Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi’ olarak faaliyet göstermeye başlamıştır. Açık alanlar ile birlikte toplamda 25 bin m2’nin üzerinde bir alana sahiptir. İzmir Büyükşehir Belediyesi ve çeşitli sosyal dernek ile vakıfların etkinliklerine ev sahipliği yapan Tarihi Havagazı Fabrikası her mevsim kültürel ve sanatsal açıdan aktiftir. Yıl boyu çeşitli festivaller, imza günleri ve konserlere ev sahipliği yapmaktadır. Özellikle yaz aylarında yapılan ‘Çim Konserleri’ İzmir gençliği tarafından dikkatle takip edilmektedir. Tarihi Havagazı Fabrikası’nda güncel etkinlikleri incelemek için bu siteyi inceleyebilirsiniz.

İzmir Tarihi Havagazı Fabrikası’nın Tarihçesi

Sanayi devrimi ile birlikte tüm dünyada olduğu gibi İzmir’de de köklü bir değişiklik yaşanmıştır. 1857 yılında Andre Morchais isimli bir girişimci Paris Gaz Şirketi adına İzmir’de bir havagazı fabrikası açmak üzere Osmanlı Devleti’ne başvurduysa da girişimcinin ölümü üzerine bu başvuru geçersiz sayılmış. Bir başka girişimcinin 1859 yılında yaptığı başvurunun onaylanmasıyla 1862 yılında yapımına başlanan İzmir Havagazı Fabrikası’nın kurucusu merkezi İngiltere, Glasgow’da bulunan ‘Lanloux and Sons’ firması olmuştur. Fabrika 1955 yılında kapatılmış ve havagazı üretimi durmuştur. Daha sonra bir süre İzmir Büyükşehir Belediyesi’ne bağlı ESHOT ve İZULAŞ firmaları tarafından kullanılan bina bir süre atıl vaziyette bekledikten sonra İzmir Büyükşehir Belediyesi’nin harekete geçmesiyle bir kültür merkezi olarak kullanıma geçmiştir. 2007 yılında başlanan ve 2008 yılında tamamlanan restorasyon neticesinde fabrika bugünkü halini almıştır.

Havagazı Nedir?

Kömürün hammadde olarak kullanılmasıyla üretilen bir tür gaz yakıttır. Bir dönem büyük şehirlerde ısınma ve aydınlanma gibi ihtiyaçların giderilmesinde kullanılmıştır. İzmir’de de bugün Tarihi Havagazı Fabrikası olarak bilinen fabrikada üretilen havagazı, Sanayi Devrimi’nden hemen sonra yaygınlaşmış ve tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de yaygın olarak kullanılmıştır. Daha ucuz ve temiz bir yakıt olan doğalgazın ortaya çıkışından sonra yavaş yavaş üretimi ve kullanımı bitmiştir.

Tarihi Havagazı Fabrikası'na Nasıl Gidilir
Tarihi Havagazı Fabrikası’na Nasıl Gidilir

Tarihi Havagazı Fabrikası’na Nasıl Gidilir?

Tarihi Havagazı Fabrikası Kültür Merkezi, İzmir’in oldukça merkezi bir konumda bulunur. Alsancak’ta bulunan bu mekâna gitmek de konumuyla doğru orantılı olarak oldukça kolay. Tarihi Havagazı Fabrikası’na giden ESHOT’ları kullanmak isterseniz İzmir’in Buca, Konak, Balçova, Gaziemir ya da Karabağlar gibi güney ilçeleri için Halkapınar otobüslerini kullanarak Alsancak Garı yakınlarında inebilirsiniz. Eğer Bornova, Karşıyaka ya da Çiğli gibi İzmir’in kuzeyde kalan ilçelerinden birinden Tarihi Havagazı Fabrikası’na ulaşım istiyorsanız Konak otobüslerini kullanabilirsiniz. Eğer İZBAN ile gidecekseniz işiniz çok daha kolay. İZBAN Alsancak istasyonunda inerek kısa bir yürüyüşün ardından Tarihi Havagazı Fabrikası’na ulaşabilirsiniz. Alsancak Garı’ndan çıktıktan sonra sağa doğru birkaç dakika yürümeniz yeterli.